علائم مهم تشخیص وضعیت حیاتی

هدف از ارزیابی اولیه آنست که بدانید آیا آسیب تهدید کننده حیات است و جان فرد را به خطر می اندازد یا خیر این ارزیابی شامل بررسی راه هوایی مصدوم A- تنفس B-و گردش خون Cاست و ترتیب این مراحل نباید جابجا شود. این کار یک دقیقه هم طول نمی کشد، مگر آنکه در یکی از مراحل نیاز به اقدام خاصی باشد. در پایان ارزیابی اولیه، مشکل مصدوم معلوم می شود، اعم از اینکه آسیب باشدیا بیماری.

صحب کردن با مصدوم کمک میکند تا وضع پاسخدهی او را بررسی کنید و اگر بتواند صحبت کند، معلوم می شود که تنفس و ضربان قلب او سالم است. با پرسش در مورد نام او، و اینکه کجاست، و چه اتفاقی افتاده است، هوش و حواسش بررسی میشود و اگر مصدوم پاسخ ندهد،به شانه او بزنید و بپرسید حالت خوبه؟ اگر پاسخی نداد، او را بدون پاسخ در نظر بگیرید.

۱- خطرات آنی و تهدید کننده ی حیات(Airway) راه هوایی

در یک مصدوم بدون پاسخ، تنفس را پس از بازکردن راه هوایی بررسی کنید. برای این کار، قفسه سینه او را در حالی که گوش شما نزدیک دهان بیمار است، نگاه کنید و ببینید آیا بالا و پایین می رود یا نه. برای بررسی تنفس به مدت ۱۰ ثانیه نگاه کنید، گوش بدهید و لمس کنید ، اگر مصدوم نفس نمی کشد، راه هوایی را باز نگه دارید و دو تنفس کوتاه به او بدهید. . در صورت امکان از وسایل حفاظت دهان مانند ماسک یا حفاظ صورت استفاده کنید.راه هوایی برای تنفس باید باز باشد. اگر مصدوم آه میکشد، صحبت می کند یا میگرید، معلوم است که راه هوایی اش باز است. اگر مصدومی صحبت، گریه یا سرفه نمی کند، اما پاسخ خود را به گونه ای دیگر ادا می کند، احتمال دارد راه هوایی اش مسدود باشد و باید بررسی و مشکل وی برطرف شود. در این موارد مانور شکمی (هایم لیش ((در شماره های بعد توضیح داده خواهد شد))) به رفع مشکل شخص بالغ و هوشیاری که راه هوایی اش مسدود است کمک می کند.در مصدومی که پاسخ نمی دهد و صورت او رو به بالاست، بیشترین علت انسداد راه هوایی، زبان است که خِرخِر کردن نشانه آنست. اگرهیچ نشانی از آسیب نخاعی نبود، روش بالابردن چانه و عقب راندن سر را بکار برید تا راه هوایی باز شود؛ ولی اگر احتمال آسیب نخاعی وجود دارد، روش کشیدن فک را بکار برید (در شماره های بعد توضیح داده خواهد شد) تا صدمه بیشتری وارد نشود. همینکه انسداد راه هوایی بیمار برطرف شد، ارزیابی اولیه ادامه می یابد.

۲- ( Breathing) تنفس

در هردقیقه هر فرد بالغ بین ۱۲ تا ۲۰ بار نفس میکشد. مصدومی که در مجاری تنفسی مشکل جریان هوا دارد و کمتر از ۸ بار یا بیش از ۲۴بار در دقیقه نفس می کشد، نیاز به مراقبت دارد. به مشکلات تنفسی و یا صداهای غیرعادی هنگام نفس کشیدن، مانند خس خس، غلغل، خُرخُر، توجه کنید. در این مرحله در اصل باید بر روی اشکالات واضح تنفسی مصدوم و اینکه وی تنفس دارد یا نه متمرکز شوید تا تعداد تنفس در دقیقه.

۳- (Circulation) گردش خون

نشانه های گردش خون.

نشانه های طبیعی گردش خون عبارتندتنفس، سرفه، حرکت و وضع طبیعی پوست.خونریزی حاد. با نگاه به سرتاسر بدن مصدوم، او را از نظر خونریزی شدید بررسی کنید )لباس خون آلود، خون روی زمین(. برای بند آوردن خونریزی یک فشار مستقیم یا بانداژ فشاری لازم است، اما از تماس با خون مصدوم بپرهیزید، و در صورت امکان دستکش های معاینه بپوشید و یا از چند لایه گاز یا پارچه استفاده کنید.. وضع پوست. بررسی سریع پوست مصدوم نیز اطلاعاتی را درباره وضع گردش خون به ما میدهد مثلاً دما، رنگ، و وضعیت پوست )مانند رطوبت، خشکی(. رنگ پوست به ویژه در افراد دارای پوست روشن، نشان دهنده گردش خون زیر پوست و وضعیت اکسیژن خون اوست. در افراد با پوست تیره، این تغییرات واضح نیست اما از ظاهر بستر ناخن، داخل دهان، و درون پلکها میتوان اطلاعاتی را بدست آورد. زمانیکه رگهای خونی پوست منقبض و یا ضربان قلب کُند است، پوست سرد و رنگپریده یا کبود )رنگ آبی خاکستری( میشود. هنگامی که رگهای پوست گشاد میشود یا گردش خون افزایش می یابد، پوست گرم می شود. با گذاشتن پشت دست یا مچ خود روی پیشانی مصدوم می توانید ازوضع دمای پوست وی برداشت کلی داشته باشید و اگر مصدوم تب داشت، میتوانید آن را حس کنید. دمای غیرعادی پوست یا داغ است،یا خنک، یا سرد و یا خنک و مرطوب.اگر گمان می برید که ستون فقرات آسیب دیده است، مصدوم را حرکت ندهید.