نیما فرید مجتهدی
اشاره:
عدم شناخت درباره مناطق کوهستانی گیلان جنبههای گوناگونی را در بر میگیرد. از مسائلی ساده چون عدم شناخت مرتفعترین کوه گیلان(فریدمجتهدی،۱۳۷۸)، تا بحث درباره قرار گرفتن یک کوه در داخل مرزهای سیاسی ویا خارج از آن، عدم شناخت از محیطهای طبیعی کوهستان گیلان، پوشش گیاهی و جانوری آن جای خود را دارد. اما استمرار اشتباهات مصطلح و رایج در برخی از این زمینهها، کوتاهی افراد مرتبط با کوهستان را نشان میدهد، کوتاهی که شاید نشات گرفته از بیتفاوتی ما باشد. میتوان درباره کوهستان نوشت، باید نوشت، اگر بخواهیم. اما باید پله پله شروع کرد، ما درباره بسیاری از مسائل ابتدای در مورد کوهستان هنوز منبع مکتوب نداریم. اما امید هست، چون جامعه کوهنوردی ایران از محدود رشتههای ورزشی است، که علاقهمندان به آن از هر قشری تحصیلی و اقتصادی-اجتماعی هستند، بنابراین میتوان شروع کرد. از مسائل ساده و باورهای ابتدائی گرفته تا مسائل تخصصی طبیعی و انسانی، بنابراین باید شروع کرد! موضوع این نوشتار در مورد کوه درفک در استان گیلان است، درباره باوری اشتباه در مورد این کوه و آتشفشان انگاشتن آن در منابع مختلف. نگارنده در مقالهای آتشفشان بودن کوه درفک را در یکی از مجلات[۱] فرهنگی-پژوهشی استان گیلان مطرح و به نقد کشیده است.از بازخورد آن نوشتار در میان جامعه فرهنگی و خوانندگان مجله مطلع نمیباشیم، اما ادامه برخورد با این اشتباه رایج در منابع گوناگون و متاسفانه حتی رسانههای همگانی، سبب شد، این بار یادداشتی، با تفصیل بیشتر ارائه شود. امید است این یادداشت نقشی در اصلاح این نقیصه در باور مخاطبان و منابع مکتوب به وجود آورد. در این نوشتار، سعی شده با استدلال علمی و با ارائه تعاریف زمینشناختی و زمینپیکرشناسی با بیان به نسبه ساده که برای مخاطبان گوناگون قابل درک باشد. نشان دهیم که به چه دلایلی کوه درفک در گیلان آتشفشان نمیباشد. چرا چنین ذهنیتی بر افکار عامه چه آنان که با این کوه مرتبطاند و چه آنان که ارتباطی ندارند، به وجود آمده است؟