– گرفتگی عضله بر اثر گرما:
گرفتگی عضله بر اثر گرما خیلی شدید است. انقباض اسپاسم یک یا چند عضله است که اغلب عضله های پا هستند. گرفتگی ها می توانند پانزده دقیقه یا بیشتر طول بکشند، و عضلات معمولاً تا چند روز بعد هم دردآور هستند.
معمولاً می توان گرفتگی را با کشیدن عضله، متوقف کرد. به عنوان مثال ماهیچه ساق پا را می توان با دراز کردن پا و بالا آوردن پا کشید. ماساژ دادن یا ضربه زدن با ماهیچه کاری غیر موثر است و احتمالا باعث ایجاد یک زخم موضعی می شود.
گرفتگی عضله معمولاً در عضله های که بیشتر از همه کار می کنند، ظاهر می شود و بخشاً ممکن است به دلیل نوشیدن بیش از حد آب بدون نمک ایجاد شود. گرفتگی ها عمدتاً در آن دسته شرایطی که باعث کاهش نمک می شوند، چیزی عمومی هستند؛ با استفاده ی مقدار زیاد آب و نمک می توان تا حد زیادی جلوی آن ها را گرفت.
– آسیب های تشعشع خورشید:
نور خورشید چیز مفیدی است (نقش بسیار مهمی در تبدیل ویتامین D دارد) ولی قرار گرفتن زیاد در معرض آن مضر است. آفتاب سوختگی را همه می شناسند، چیزی که خیلی ها نمی دانند تغییرات تخریبی آن بر اثر قرار گرفتن های مداوم در معرض آن، وبالاخره منتهی شدن به سرطان است.
ملانوم (melanoma) مهاجم ترین نوع سرطان پوست است. نور خورشید برجسته ترین عنصر محیط زیست است که باعث این سرطان می شود. قرار گرفتن تناوبی در زیر نور خورشید، مخصوصاً در سال های اول زندگی ظاهراً بیشتر از قرار گرفتن متراکم باعث افزایش خطر می شود. در حال حاضر تصور می شود که سه دوره (یا بیشتر) تاول هایی که بر اثرآفتاب سوختگی در دوران کودکی یا جوانی بروز می نمایند، فرد را مستعد ملانوم می سازند.
بخش زیادی از انرژی تشعشع خورشید دارای طول موج های کوتاه تر (ماوراء بنفش) بلندتر (مادون قرمز)، از نور قابل رویت است. بسیاری از خسارت های بیولوژیکی بر اثر اشعه ی ماوراء بنفش با طول موجی کمتر از ۴۰۰ نانومتر یک سانتی متر = (۱۰ به توان ۷ نانومتر) به وجود می آیند.
حتی زمانی که فرد دارای سپر حمایتی در مقابل نور مستقیم خورشید باشد، مقدار زیادی از تشعشع ماوراء بنفش می توانند از طریق پخش شدن در جو به ما برسند. این تشعشع آسمان ممکن است باعث نیمی از تشعشعات ماوراءبنفش باشد و زمانی که ابر سیروس نازکی در آسمان باشد، مقدار آن خیلی زیاد می شود. در حقیقت مقدار کل اشعه ی ماوراء بنفش در یک روز ابری می تواند بیشتر از یک روز بدون ابر باشد. چنین تشعشعی به ویژه درونی است، چرا که دیده نمی شود.
اشعه ی ماوراء بنفش در ارتفاعات بلند، بسیار بیشتر ازسطح دریا است، چرا که جو در آن جا نازک تر است و مقدار کمتری از نور خورشید را فبلتر می کند، مخصوصاً در طول موج های مضر. مناطق برفی و یخچال ها تقریبا هفتاد و پنج درصد اشعه ی ماوراء بنفش را منعکس می کنند؛ در یک کاسه یانقاط مشابه، انعکاس می تواند باعث افزایش تشعشع شود. افرادی که در ورزش های آبی فعالیت می کنند در معرض تشعشع مستقیم و به مقدار زیاد (تا ۱۰۰ درصد) در معرض تشعشع انعکاسی هستند. موج سواری در ارتفاعات بلند می تواند باعث در معرض قرار گرفتن شدید تشعشع شود.
– آفتاب سوختگی:
حساسیت افراد به نور خورشید خیلی متغییر است. کله قرمزها به نحو ویژه ای حساس هستند. بلوندهای چشم آبی خیلی بیشتر از قهوه ای ها به آفتاب سوختگی حساس هستند. افرادی که اجداد آن ها تعلق به شمال اروپا داشته اند بیشتر از مدیترانه ای ها، هندی ها، سیاه ها یا سایر مردم که پوست آن ها حاوی پیگمنت های ملانین محافظ است، نسبت به آفتاب سوختگی حساس اند. بچه ها بیشتر از بزرگسالان حساس هستند.
حساسیت به آفتاب سوختگی ممکن است بر اثر استفاده از برخی داروها، لوازم آرایش، صابون سبز، مواد رنگی که در رژ لب استفاده می شوند و بعضی از گیاهان افزایش پیدا کند.
قرار گرفتن بیش از حد در معرض تشعشع اشعه ماوراء بنفش با طول موج ۲۹۰ تا ۳۲۰ نانومتر، به پوست آسیب می زند. قرار گرفتن مختصر، باعث سرخ شدن پوست و تورم مختصر می شود؛ قرار گرفتن بیشتر باعث درد و تاول می شود. سوختگی های شدید ممکن است همراه لرز، تب یا سردرد باشند. آفتاب سوختگی لب ها اغلب توسط یک عفونت دردآور هرپس سیمپلکس Herpes Simplex (“تبخال” یا “زخم های سرد”) دنبال می شود. قرار گرفتن طی سال های متمادی باعث تغییرات پیش از سرطانی می شود.
اشعه ماوراء بنفشی که دارای طول موجی در محدوده ی ۳۲۰ تا۴۲۰ نانومتر باشد، باعث افزایش پیگمنت ها (رنگ دانه ها) و کلفت تر شدن لایه ی خارجی پوست می شود. آفتاب سوختگی حاصل شده نقش محافظتی دارد، چرا که پیگمنت ها و پوست ضخیم، نفوذ اشعه ی مضر ماوراء بنفش را کاهش می دهند. تا کنون تصور می شد که طول موج ۳۲۰ تا ۴۲۰ نانومتر، تشعشعی بی خطر و مفید است. اما تحقیقات اخیر نشان می دهند که این طول موج ها هم می توانند تولید آسیب های پوستی بکنند.
جلوگیری از آفتاب سوختگی:
بهترین راه جلوگیر از آفتاب سوختگی این است که به تدریج در معرض نور خورشید قرار گرفتن را، که باعث سوختگی طبیعی (برنزه شدن) ضخیم شدن پوست می شود را افزایش داد. برای بسیاری از کله قرمزها و سایر افرادی که دارای پوست روشن هستند، برنزه شدن کافی امکان پذیر نیست.
استفاده از کرم ها یا لوسیون های آفتاب که دارای محافظ خورشید هستند، راحت ترین روش برای حفاظت پوست در مقابل خورشید است. این مواد را باید به طور آزاد و مکرر استفاده کرد، مخصوصاً زمانی که عرق کردن باعث پاک شدن گردن و صورت از این مواد می شود. بینی، گونه ها، گردن و گوش ها از نقاطی هستند که اغلب دچار آفتاب سوختگی می شوند، سطح پایین بینی و چانه معمولاً بر اثر انعکاس تشعشع می سوزند. SPF یا مقدار فاکتور محافظت از خورشید (Sun Protection Factor) ، نشان می دهد که یک فرد با استفاده از کرم ضدآفتاب چه مدت بیشتر از زمانی که از این ماده استفاده نکند، می تواند نور خورشید را تحمل کند. زمانی که فردی از کرم ضدآفتاب دارای درجه دوازده استفاده میکند و پوست او در حالت عادی بعد از پنج دقیقه در معرض خورشید قرار گرفتن قرمز می شود، با استفتده از کرم ضدآفتاب می تواند دوازده بار بیشتر (یعنی شصت دقیقه) در زیر آفتاب بماند بدون این که پوست او شروع به قرمز شدن بکند (با این فرض که بر اثر تعرق یا تمیز کردن، کرم ضدآفتاب از بین نرفته باشد)
دو سوم اشعه ماوراء بنفش در مدت چهار ساعت وسط روز دریافت می شوند، از این رو در وهله ی اول برای محافظت از آسیبب های خورشید در این ساعات باید از مواد حفاظتی استفاده کرد. کرم هایی که دارای فاکتور پانزده باشند برای حفاظت اکثر افراد در طول این مدت مناسب هستند. ضدآفتاب هایی با فاکتور بالاتر، دارای ارزش واقعی نیستند و قیمت آن ها هم گران تر است. اگر محافظت طولانی تری مورد نیاز باشد، بهتر است که از ماده محافظ اصلی طی چند باراستفاده شود، چرا که لوسیون ها و کرم ها، علیرغم هر فاکتور SPF که داشته باشند، بعد از چهار ساعت بر اثر عرق کردن یا نظافت، از بین می روند. حتی موادی که تحت عنوان ضدآب فروخته می شوند نیز هر چند که به رطوبت مقاوم تر هستند ولی به طور کامل در مقابل تعرق یا آب منابع دیگر مقاوم نیستند و در طول این مدت از بین می روند.
سرطان پوست:
قرار گرفتن مکرر و طی سالیان طولانی در زیر آفتاب برای کسانی که دارای رنگ های تیره نیستند، تولید تغییراتی مخرب در پوست می کند که از نظر زیبایی ناراحت کننده هستند و عموماً به سرطان ختم می شوند. تغییرات مخرب پوست، به ویژه درافرادی که وقت بیشتری را در زیر نور خورشید صرف می کنند، مثل اعضای تیم نگهبان اسکی، غریق نجات ها و علاقمندان قایقرانی در رودخانه ها محتمل است. برنزه شدن کامل باعث حفاظت غیر کامل می شود.
افرادی که وقت زیادی را در زیر نور خورشید به سر می برند، باید هر زمانی که در معرض نور خورشید قرار می گیرند، با استفاده از کرم های ضدآفتاب، و بدون توجه به خطر آفتاب سوختگی شدت چنین تغییراتی را آگاهانه کاهش دهند. البته بهترین محافظ ، لباس است؛ مخصوصاً پیراهن های آستین بلند و کلاه های دارای لبه ی بزرگ که باعث سایه بر روی صورت می شوند.
منبع: پزشکی کوهنوردی و سایر ورزش های درون طبیعت
نوشته ی گروهی از پزشکان امریکا – ترجمه ی رحیم دانایی