پوشش مناسب ورزش کوهنوردی

حفظ گرمای بدن و جلوگیری از نفوذ سرما به داخل بدن از اصول حفظ و نگهداری سلامت بدن در کوهنوردی است . . . وضعیت هوا ممکن است به سرعت تغییر پیدا کند، بارش برف و بوران در ارتفاعات بالا و بارش بارن در ارتفاعات پایین حتی در تابستان نیز امکان دارد، پس داشتن پوشاک و وسایل اضطراری الزامی است. برخلاف حیوانات خون گرمی که لایه ای از مو یا پوست کلفت برای گرم نگه داشتن خود دارند انسانها نیاز به یک لایه اضافی از لباس دارند تا زمانی که محیط بیرون سرد است آنها را گرم نگهدارد . بدون آن لایه اضافی از لباس بدن شما بیش از آنکه حرارت تولید می کند حرارت را از دست خواهد داد . اگر حرارت زیادی از دست برود نتیجه آن هیپوترمی )افت دمای بدن)خواهد بود – پوشیدن لباس های محافظ و رعایت سایر نکات ایمنی می تواند باعث عدم افت درجه حرارت بدن شما به سطوح مرگبار شود . پوشیدن لباس را می توان به ۴دسته تقسیم نمود که ۲ دسته از آن پوشاک اولیه که به شرایط آب و هوایی بستگی دارد و ۱ دسته از آن پوشاک ثانویه که پوشاک اضافی و ضروری به حساب می آیند که در هر شرایطی باید آن ها را به همراه داشته باشیم البته این نوع لباس پوشیدن به قدرت و توانایی فرد و در چه فصلی و به چه ارتفاعی رفتن بستگی دارد.

۱٫کوهنوردی در هوای گرم: زیر پوش نخی- تیشرت آستین دار -شلوار کتان . همیشه دو عدد تیشرت به همراه داشته باشید که در صورت عرق کردن ، خیس شدن آن را عوض کنید.

۲٫ کوهنوردی در هوای خنک : زیر پوش نخی- تیشرت آستین دار -شلوار کتان همیشه دو عدد تیشرت به همراه داشته باشید که در صورت عرق کردن ، خیس شدن آن را عوض کنید + گتر کوتاه (شن اسکی و گلی) + پانچو (بارش ناگهانی باران) + یک سری البسه اضافی که برای مثال داشتن بادگیر و شلوار دو پوش که از جنس شمعی یا پلیستر است برای تمام فصول مناسب می باشد

۳٫کوهنوردی در هوای کمی سرد: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار معمولی -کلاه پلار -دستکش بافتنی پشمی یا پلار – جوراب بافتنی پشمی
یاد آوری: گتر بلند+ پانچو (بارش ناگهانی باران و برف) + یک سری البسه اضافی کوهنوردی در هوای سرد: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار – کاپشن گورتکس و شلوار گورتکس -کلاه پلار – دستکش استرج و پشمی یا پلار و گورتکس – جوراب بافتتنی پشمی یا حوله ای
یاد آوری : در صورت داشتن کفش دو پوش و … باید جوراب مخصوص همان کفش و تولید همان شرکتی که این کفش را ساخته است تهیه نمود + کیسه بیواک + گتر بلند + یک سری البسه اضافی .

۴٫کوهنوردی در هوای طوفانی: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار – کاپشن گورتکس پر و شلوار گورتکس پر –کلاه توفان -دستکش استرج و پشمی یا پلار و گورتکس –جوراب بافتتنی پشمی یا حوله ای
لباس با توجه به زمان و فصل برنامه بایستی انتخاب شود در این میان بهتر است از چند لایه لباس استفاه کنیم چون لباسهای کلفت سنگین ترند در عوض لباسهای متعدد باعث حفظ هوای گرم بدن خواهند شد و با میزان سرد و گرم شدن می توان آن را کم و زیاد کرد. علاوه بر ژاکت و پلوور، یک کاپشن بادگیر کلاه دار بلند می تواند در مواقع اضطراری شما را از سرما حفظ کند. علاوه بر این لباسها به کلاه، جوراب پشمی و دستکش اضافی نیز نیاز دارید.
ویژگی های لباس کوهنوردان
پوشاک یکی از مباحث مهم در تجهیزات کوهنوردی است که کمتر به آن توجه شده است و شاید از نقاط ضعف ما در کوهنوردی است که به طور خاموش ما را نظاره می کند و اصلا به آن توجهی نداریم و دلیل را در جای دیگر جست و جو می کنیم.پوشاک کوهنوردی به علت سرعت در تغییر شرایط جوی یا شرایط بدنی کوهنورد باید قابلیت سرعت عمل و انعطاف پذیری لازم را داشته باشد.
البته منظور از انعطاف، تغییر پذیری با شرایط کوهنورد است نه نرمی و لطافت پوشش. به علت تغییرات در شرایط فیزیکی کوهنورد نمی توان از لباس های تک لایه ضخیم استفاده کرد، چرا که برای مثال در ابتدای حرکت، بدن سرد است ولی پس از ۱۵ دقیقه به شدت میزان سوخت و ساز بدن بالا می رود و نیاز به کم کردن پوشاک در حین حرکت را دارد.اما اگر شما یک لایه ضخیم به تن کرده باشید نمی توانید در آن تغییراتی ایجاد کنید. پس یکی از نکات مهم در پوشاک کوهنوردی لایه لایه بودن یا پوشش چند لایه است. این گونه پوشش به شما امکان می دهد که به هر میزان توانایی تغییر، در پوشاک خود را داشته باشید.
اما این پوشش های چند لایه چگونه باید باشد و جنس آن ها چگونه انتخاب شود؟!
**یکی از مهم ترین موارد در پوشاک انتخاب لایه اول (base layer) است، این لایه به علت تماس مستقیم با پوست در عین راحتی باید از قابلیت تنفس برخوردار باشد.
هر چند تنفس مهم ترین عامل در تمام لایه هاست.در کوهنوردی زمستانه شما به علت اختلاف دمای زیاد همواره در معرض گرفتگی عضلات هستید.یکی از عوامل عدم انتخاب پوشش لایه اول است.اگر لایه اول قابلیت تنفسی را نداشته باشد تعرق بدن را در خود نگاه می دارد و این عمل باعث خیس شدن بدن می شود.پارچه های نخی در تماس با بدن بسیار راحتند ولی یکی از مشکلات آن ها در صعودهای زمستانه دیر خشک شدن آن هاست.امروزه پارچه هایی با بافت استرج بسیار راحت برای پوشش اول انتخاب می شود.این پوشش دارای بافتی شبیه به لانه زنبور است که جریان هوا را در خود هدایت کرده و به سرعت خشک می شود.همچنین تعرق بدن را به بیرون از لایه خود و به لایه دوم انتقال می دهد. (معمولا ترکیب جنس لایه اول : پلیستر-پلی آمید-لیکرا است)
**لایه دومرا می توان از یک لایه گرمایی مثل پلار ولی نه پلار ضخیم که باعث عرق کردن شدید شود، انتخاب کرد.امروزه از پلار استرج برای لایه دوم بهره می برند
** در صورت نیاز یک لایه استرج پلار دیگر نیز به کار ببرید.لایه بعدی پلار وینداستاپر است.این لایه را به این علت استفاده می کنند که هم گرم است و هم باد به آن نفوذ نمی کند و بدن را از تیررس باد مصون نگه می دارد (البته مراقب عرق کردن لایه باشید).
**لایه بعد لایه ای است که شما به دلخواه انتخاب می کنید ولی جزء لاینفک یک صعود موفق است و آن گرتکس می باشد .گرتکس، بیرونی ترین لایه پوشاک کوهنوردی است. لایه ای قابل تنفس که در سطوح مختلف و با کیفیت های متفاوت تولید می شود.
در پوشش چند لایه وظیفه لایه ها این است که بخار آب را از هر لایه به لایه بعدی انتقال داده و در نهایت پوشش گرتکس آن را به بیرون هدایت می کند و مانع از تعرق و خیس شدن لباس ها می شود.
عدم تنفس هر لایه باعث اختلال در این شبکه انتقال شده و کار همه لایه ها را مختل می کند.پس برای یک صعود موفق نیاز مبرمی به همکاری لایه های پوششی با همدیگر است.دراین میان وزن لایه ها و حجم کم آن هم موردی اساسی است تا یک کوهنورد به راحتی صعود کند.گرتکس را امروزه در اغلب پوشاک کوهنوردی استفاده می کنند و مختص به کاپشن یا شلوار نمی شود.
گترگرتکس، لایه گرتکس داخل کفش ها و این قبیل، موارد استفاده این لایه با ارزش است.

منبع: گروه کوهنوردی هرابرز