باشگاه کوهنوردی تیلار گروه کوهنوردی تیلار رشت خطر به دو دسته کلی تقسیم میشود.
الف) خطرات طبیعی (خطرهایی که منشأ محیطی دارند):
کوهنوردان درمقابل خطرهایی که طبیعت منشأ به وجود آمدن آن ها است، هیچ توانی برای مقابله ندارند فقط میتوانندبا این خطرات کنار آمده یا ازآن ها بگریزند. اصولا انسان به تنهایی توان مقابله با خشم طبیعت را ندارد؛ چرا که یکی از ضعیف ترین موجودات در طبیعت است.
ب) خطرهایی که انسان در بوجود آمدن آن نقش مستقیم دارد:
مانند: نداشتن دانش کوهنوردی، ریزش بهمن توسط انسان،پوشاک نامناسب، غذای بد، ریزش سنگ، برنامه ریزی غلط، تصمیم گیری نادرست، کنترل نامناسب گروه و…
فلسفه دانستن خطر:
دانستن خطر و ویژگی های آن درحفظ تعادل و برگرداندن شرایط عادی باتصمیم گیری های درست برای رسیدن به هدف لازم است . با دانستن خطر میتوان امیدوار بود درصد ریسک پذیری وموفقیت اهداف تعیین شده به بالاترین حد خود برسد. افرادی که خطر را نشناخته و ندانسته به سمت آن میروند برای خود شرایطی را فراهم میکنند که باعث بوجود آمدن نتایج جبران ناپذیری خواهد شد.
ویژگی هایی که خطر با خود به همراه دارد عبارتند از:
۱- تغییرات مکرر وضعیت
۲- وجود تضاد و تعارضگسترده دربین اعضاء
۳- نبرد و مبارزه با هر وسیله ممکن
۴- تغییر میزان مشارکتاعضای گروه در کار گروهی
۵- دنبال کردن اهدافشخصی درگروه
۸- ازبین رفتن هویت، باورها و ارزشها
۷- پیچیدگی وعدم اطمینان به محیط پیرامون واعضاء گروه
۸- بوجود آمدن ابهام، شکو تردید
ازطرفی دانستن خطر برای انسان امتیازاتی را به دنبال خواهد داشت که عبارتند از:
۱- درک صحیح ازشرایط حاکم برگروه
۲- برگرداندن آرامش به گروه
۳- مشکل گشایی از گره های کور
۴- تلاش برای پیروزی
۵- آمادگی برخورد با موانع
۶- کسب هدف ونتایج مورد نظر
۷- جایگزینی هدف و اولویت بندی دربرنامه
مواردی که زمان خطر بوجود می آید همانند:
۱- هدر رفتن انرژی و توان
۲- تنشهای مداوم برای سازمان گروه
۳- هدر رفتن منابع
۴- عجز وناکامی
۵- تسلیم شرایط شدن
۶- واپسگرایی
۷- شکست برنامه و اهدافگروه
منبع: طرح درس مربیگری درجه ۳ کوهپیمایی
البته جزوه های سنگ و برف در سطوح مقدماتی و پیشرفته و مربیگری توسط آقای پارسایی و به کمک سایر مربیان تهیه شده است و جزوه. های کارآموزی و مربیگری کوهپیمایی در کارگروه کوهپیمایی در زمان آقای مبارکی توسط ایشان و سایر اعضای کمیته نوشته شده است
من فکر می کنم طرح درس دوره مربیگری کوهپیمایی از لحاظ انشایی و ارتباط با مخاطب بسیار ضعیف است ، حتی ضعیف تر از طرح درس کارآموزی کوهپیمایی. و خبر خوب این که کارگروه آموزش فدراسیون برای تغییر طرح درس ها فراخوان زده است . آقای پارسایی در دوره خودش کار بزرگی در تدوین این دروس کرد ولی با گذشته این همه سال و همه تغییرات کوهنوردی احتیاج به جزوات و منابع جدبد داریم.
کمتر موردی هست که آن را خطر می دانیم ولی انسان در بروز آن بعنوان خطر نقشی ندارد . در اکثر موارد فقدان دانش و تجربه است که کوهنورد را درگیر می سازد و هدف از طرح این مبحث در دوره ها و کلاس های آموزشی اجتناب از درگیری با خطرات می باشد .
همیشه فکر می کردم مقدمه بحث خطرات یکی از ضعیف ترین قسمت های طرح درس هست ، ولی حالا به مناسبت نقل بخشی از آن ، به بعضی موارد اینجا اشاره کنم :
– کنار آمدن با خطرات چه معنایی می تواند داشته باشد !
– واقعا زلزله و آتشفشان چقدر بعنوان خطرات کوهستان برای کوهنورد محسوب می شوند ، در صورتی که مثلا ذکری از ” مه ” یا ” حیوانات وحشی ” نرفته است !
– مواردی مثل نداشتن دانش ، پوشاک نا مناسب ، غذای بد و غیره خطر محسوب نمی شوند بلکه عوامل ایجاد خطراتی مثل سرمازدگی ، مسمومیت و غیره هستند .
– به نظر نمی رسد برگزیدن عبارت ” دانستن خطر ” به جای ” شناخت خطر ” چندان درست باشد .