انجام حرکات کششى از دیرباز در ورزش حرفه اى و آماتور رواج داشته است. در مورد این حرکات، اعتقادات و باورهاى مختلفى نزد مردم و بالاخص ورزشکاران وجود دارند که گاه غیرعلمى، نادرست و یا بدون پشتوانه علمى هستند. در این مجموعه بنا داریم مستندات موجود در مورد انجام صحیح این حرکات را با هم مرور کنیم.
انجام حرکات کششى چه فوایدى دارد؟
• حفظ و افزایش دامنه حرکتى مفاصل: حرکات کششى توانایى اجراى حرکت خاص و یا الگوى حرکت مورد نیاز در یک شغل یا ورزش را افزایش مى دهد.
• پیشگیرى از آسیب: اغلب پزشکان و ورزشکاران حرفه اى تایید می کنند که برنامه هاى انعطاف پذیرى جزء لازم و صحیح همه برنامه هاى تمرینى است.
• توانبخشى آسیب: حرکات کششى به کاهش زمان بهبود در آسیب ها و تسریع بهبود لیگامان ها و تاندون ها منجر مى شود.
• اصلاح وضعیت استقرار بدن: عضلات کوتاه و منقبض بر وضعیت استراحت مفاصل و در نتیجه وضعیت استقرار بدن اثر نامطلوب مى گذارد.
• از بین بردن اثرات شیوه زندگى بدون حرکت: به دست آوردن و نگهدارى سطح مناسب انعطاف پذیرى بخصوص در افرادى که شغل آنها به یک شرایط بدون حرکت نیاز دارد، مهم م ىباشد.
• آرامسازی: به دنبال احساس ناخوشایند اولیه در پى انجام حرکت، یک احساس خوشایند و آرامش بلافاصله بعد از انجام حرکات کششى ایجاد مى شود.
• پیشگیرى و درمان کمردرد: عدم وجود انعطاف پذیرى یک عامل مهم کمردرد مزمن مى باشد.
• حفظ آمادگى جسمانى و سلامت بیشتر على رغم افزایش
سن: تمرینات کششى و ورزش باعث بهبود قدرت، انعطاف پذیرى، هماهنگى وآمادگى قلبى عروقى (کاهش یافته با کهولت سن)مى شود.
حرکات کششى با چه شدتى انجام شود؟
• توجه کنید شما چه کارى را انجام مى دهید و در سراسر برنامه تمرکز داشته باشید.
• حرکات کششى باید یک “کشش قوى” در عضله ایجاد نماید.
• حرکات کششى نباید منجر به ایجاد درد شود و حرکات در عضله و مفاصل همراه نباید دردناک باشد.
• آسان شروع کنید بهتر است که در برنامه حرکات کششى از یک فشار پایین شروع کرده و به تدریج، با احتیاط، میزان فشار را طى چند هفته افزایش دهید.
زمان مناسب براى انجام حرکات کششى کدام است؟
حرکات کششى چه مدت زمانى و چند بار انجام شود؟
توصیه می شود که تحت نظر پزشک هر حرکت کششی ۵-۱ مرتبه به مدت ۳۰-۱۵ ثانیه انجام شود. حرکات کششی ابتدا دو جلسه در هفته شروع گردد. سپس بعد از بررسی هفتگی تعداد جلسات در روز یا هفته افزایش می یابد.
احتیاط ها و ممنوعیت ها:
در مجموع حرکات کششى مفید مى باشد اما در موارد زیر باید قبل از انجام آنها با پزشک مشورت شود:
• بیمارى هاى اسکلتى عضلانى: آسیب حاد، آسیب مزمن، آرتریت روماتویید، استئوآرتریت و فیبرومیالژیا.
• بیمارى هاى عصبى عضلانى: مولتیپل اسکلروز، پارکینسون.
• بیمارى هاى قلبى عروقى: فشارخون بالا، سابقه حمله قلبى.
• سایر بیمارى هاى ناتوان کننده: سرطان.
• زمانى که کاهش دامنه حرکت مفاصل به علت آسیب ساختارى در خود مفصل باشد.
• اگر اخیراً دچار شکستگى استخوانى، کشیدگى عضله یا پیچ خوردگى مفصلى شده اید.
پیشنهاد مى شود که هر شخص متناسب با برنامه، عادات و شیوه زندگى خود، در هر زمان از شبانه روز حرکات کششى را انجام دهد.
انجمن پزشکی کوهستان ایران