باشگاه کوهنوردی تیلار گروه کوهنوردی تیلار رشت واضح و مبرهن است که ورزش کوهنوردی از سایر ورزش ها حتا ورزشهای دسته جمعی دیگر بدین جهت متمایز است و حتا بر آنان برتری می یابد که یک کوهنورد برخلاف یک دونده یا دوچرخه سوار و حتا فوتبالیست می تواند در طبیعت همگام و همراه با اعضای خانواده اش به این ورزش مفرح بپردازد.
چه بسیار کوهنوردانی را دیده ایم که فرزندان چند ماهه ی خود را با ساک یا کوله پشتی و شاید با کوله پشتی های خاص به دامن کوه و طبیعت حمل کرده اند ، که البته این مسئله خیلی غیر عادی نیست چرا که زمانی بس دراز است که مادران عشایر کشورمان اطفال خود را با یک پارچه ، محکم بر پشت خود می بندند و مسافت زیادی را با همین وضعیت در مسیرهای پر فراز و نشیب طبیعت طی می کنند.
طبق تحقیقات پزشکی کودکان نباید به فعالیت هایی مبادرت ورزند که باعث افزایش بالای ضربان قلب آن ها گردد. بنابراین از آن جا که در ارتفاعات از فشار جو کاسته می شود و غلظت اکسیژن موجود در هوا نیز رفته رفته با افزایش ارتفاع کاهش می یابد یک کوهنورد ناآزموده و آموزش ندیده علی رغم نفس گیری تند و سریع، هوا و اکسیژن کافی به ریه ها یش نمی رسد و فقط انرژی بیشتری از این طریق از دست می رود. از طرف دیگر به این دلیل که هوا در ارتفاعات سردتر و خشک تر است گرچه ممکن است فعالیت بدنی را لذت بخش تر سازد اما آب بیشتری در اثر تنفس شدید تر از بدن دفع می شود که ممکن است بافت ها ی بدن آب خود را از دست بدهند و فرد دچار خشکی گلو شود.
در مورد کودکان که هنوز بر توانایی های خود آگاه نیستند و نمی توانند انرژی خود را در طول مسیر تقسیم کنند و تجربه ی کافی در گام برداشتن صحیح و حتا درست نفس کشیدن در ارتفاع را ندارند برای شروع کوه پیمایی باید منطقه ای را که در آن زندگی می کنند در نظر گرفت. به طور کلی نباید کودکان ۹-۱۰ ساله از ارتفاع ۲۰۰۰ متر و نوجوانان ۱۵ -۱۶ سال از ارتفاع ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ متر بالاتر روند.
آنچه مسلم است باید از همان ابتدای کار اصول و فنون کوهنوردی را به کودکانی که پا به پای بزرگسالان عزم کوه و طبیعت کرده اند آموخت. این همراهان کوچک هر چند در طول مسیر تلاش می کنند که عقب نیفتند اما هر قدم از قدم های کوتاه و سریع آنان نیمی از قدم های محکم و شمرده ی بزرگسالان است بنابراین والدین و کوهنوردان با تجربه باید در کوهستان بیش از پیش مواظب و مراقب نونهالان کوهنورد باشند. هم باید در کنجکاوی و شیطنت کودکانه ی آن ها همراه شد که مبادا به خود آسیب برسانند و هم باید به اصطلاح چهار چشمی مراقب بود تا در طول مسیر پا به پای دیگران به پیش روند و جدا یا عقب نمانند.
از طرف دیگر از آنجا که کودکان اجازه ی شرکت در کلاس های رسمی کوهپیمایی را ندارند و طبق قوانین افراد بالای ۱۸ سال می توانند در این گونه کلاس ها حاضر شوند لذا این وظیفه ی مهم بر عهده ی والدین و اعضا و همنوردان با تجربه است تا در طول مسیر برنامه ها با توجه و مراقبت، آموزش های لازم را در اختیار این عزیزان قرار دهند.
آن چه بیش از هر چیز در گروه ما در مورد ورزش کوهنوردی مورد تاکید قرار گرفته و می گیرد جنبه ی فرهنگی – اجتماعی این ورزش انسان محور است: ورزش بی رقابت و مسابقه. کودکان و نوجوانان با حضور خود در برنامه ها چه بسا نا آگاهانه درست مثل خود ما در پروسه ی حرکت اجتماعی گروه آن چه را می بینند و می شنوند و لمس و درک می کنند در درونی ترین لایه های وجودی خود ثبت و ضبط می نمایند. در مورد این مهم نیز از بزرگترها و با تجربه ها انتظار می رود با منش و رفتار خود الگوی شایسته ای برای کوهنوردی باشند. در کوهستان طبیعت بزرگترین استاد ماست . کوه به کوهنوردانی که آمده اند تا با صبر و استقامت و همراهی با طبیعت ، به ستیغ سربلند آن دست یابند ، صلابت و استواری و ایمان هدیه می دهد. نونهالان ما در این تکاپو برای زندگی بهتر و سازنده تر آماده می شوند . پر واضح است که در لحظه لحظه ی این رفتن و شدن همراهی جان فزای همگان شیرین ترین خاطره ها را می سازد. پس به قول شاملوی بزرگ: کفایت مکن ای فرمان شدن ، مکرر شو ، مکرر شو … امید است با آموزش ، مسیر پویایی این همنوردان نوپا برای رسیدن به قله ی رفیع انسانیت هموار شود.
نسرین اسرافیلیان
